Izvorni znanstveni članak
Neugodni i novi sadržaji u funkciji kreativnosti: Po čemu se studenti umjetnosti razlikuju od ostalih?
Irena J. Ristić - Fakultet dramskih umetnosti, Univerzitet umetnosti u Beogradu, Beograd, Srbija
Miloš Milošević - Fakultet dramskih umetnosti, Univerzitet umetnosti u Beogradu, Beograd, Srbija
https://doi.org/10.21465/2017-SP-202-01
Puni tekst (hrvatski, str.117-136).pdf
Sažetak
Dosadašnja istraživanja djelomično potvrđuju psihodinamske pretpostavke da neugodni i novi sadržaji mogu poticajno djelovati na kreativnost. Upitno je, međutim, na koji način bliskost sadržaja, pojedine dimenzije emocionalnog doživljaja, i kvalitete emocija djeluju na produkciju izrazito kreativnih osoba i pokazuju li oni izvjesne specifičnosti tijekom generativnih procesa. U ovom istraživanju ispituje se stupanj i vrsta povezanosti između kreativnosti odgovora i kvalitete emocija (radosti, žalosti, straha, srdžbe, iznenađenja i gađenja), dimenzija emocionalnog doživljaja (valencije i uzbuđenosti) i bliskosti sadržaja kod različitih studentskih populacija. Eksperiment je izveden uz sudjelovanje 59 studenata, a za vizualnu stimulaciju je izabrano 40 fotografija, tako da su vrijednosti dimenzija i kvalitete emocionalnog doživljaja sustavno varirane. Od ispitanika je traženo da ocijene koliko im je blizak sadržaj fotografija, a zatim da smisle najkreativniji naslov za svaku od njih. Kreativnost naslova je mjerena putem koeficijenata kreativnosti i izuzetnosti baziranih na statističkoj procjeni originalnosti. Rezultati potvrđuju umjerenu negativnu povezanost kreativnosti s valencijom, s bliskošću sadržaja i s radošću, zatim umjerenu pozitivnu povezanost kreativnosti s uzbuđenošću, žalošću, strahom, srdžbom, iznenađenjem i gađenjem, kao i specifičnosti kreativnog procesa studenata umjetnosti, kod kojih novina i iznenađenje preuzimaju primat pred drugim dimenzijama i kvalitetama emocionalnog doživljaja.
Ključne riječi
kreativnost, primarne emocije, bliskost sadržaja, dimenzije emocionalnog doživljaja, umjetnička produkcija